Ambtelijke corruptie vaak met ernstige gevolgen

Vertrouwelijke overheidsinformatie is een goudmijn voor criminelen, schrijft De Telegraaf. Ambtenaren van gemeenten, politie en douane worden steeds vaker benaderd of omgekocht om gegevens te lekken. In de afgelopen drie jaar startte de Rijksrecherche 118 onderzoeken naar ambtelijke corruptie, waarbij geheime informatie opzettelijk werd doorgespeeld aan de onderwereld.

Een schrijnend voorbeeld is de 60-jarige Christina S., boa bij de gemeente Amsterdam. Zij raadpleegde meer dan honderd keer zonder toestemming overheidsdatabases, waaronder die van de RDW. De gelekte adresgegevens werden vermoedelijk gebruikt voor zware criminele activiteiten, waaronder aanslagen op woningen en gewelddadige berovingen. In mei eiste het Openbaar Ministerie vier jaar cel tegen haar.
Vijf dagen later werd opnieuw een Amsterdamse ambtenaar opgepakt, eveneens verdacht van het doorgeven van adressen uit gemeentelijke systemen. Ook hier zouden de gegevens zijn ingezet voor bomaanslagen. De gemeente Amsterdam blijkt kwetsbaar voor infiltratie en het is de vraag hoeveel gevallen nog onopgemerkt zijn gebleven.

Douane en rechtspraak
Ook buiten de hoofdstad blijken ambtenaren gevoelige informatie te lekken. Zo werd in april een douanier uit Brunssum opgepakt wegens het doorspelen van vluchtgegevens vanaf luchthaven Maastricht. Zelfs de rechtspraak bleef niet buiten schot: een griffier van de rechtbank Rotterdam werd verdacht van het schenden van het ambtsgeheim en computervredebreuk. Alleen bij de marechaussee is geen corruptie vastgesteld.
Volgens de Rijksrecherche zijn criminelen steeds professioneler in hun aanpak. Zogeheten ‘informatiemakelaars’ benaderen ambtenaren, vaak via tussenpersonen. Ze weten precies wie kwetsbaar is — bijvoorbeeld door schulden — en verleiden hen tot samenwerking. Door indirect contact ontstaat een vals gevoel van veiligheid bij de ambtenaar.

Ernstig onderschat
Hoogleraar integriteit Rob van Eijbergen waarschuwt tegenover De Telegraaf dat de problematiek ernstig wordt onderschat. “Door personeelstekorten worden ambtenaren minder zorgvuldig gescreend, en ontbreekt het vaak aan training in het herkennen van omkooppogingen.” Bovendien, zegt hij, is er een grijs gebied van cliëntelisme en bevoordeling, waar criminelen ook handig gebruik van maken.
Van Eijbergen spreekt zelfs van een narcostaat in wording: “De vermenging van boven- en onderwereld neemt zorgwekkende vormen aan.” Hij ziet een duidelijke trend waarin criminelen zich richten op ‘kleinere vissen’ binnen organisaties — zoals handhavers en baliemedewerkers — die minder goed zijn voorbereid en makkelijker te beïnvloeden zijn.
Het OM weigert vooralsnog in te gaan op vragen van De Telegraaf over deze onderzoeken.

Het bericht Ambtelijke corruptie vaak met ernstige gevolgen verscheen eerst op BeveiligingNieuws.